Eğitim-Evcilleştirme
Muhabbet Kuşunu evcilleştirmek için nelere dikkat edilmelidir?
Onların çoğu, ailelerinin yanında, insani dokunuşlardan uzak büyüdükleri için ürkek olurlar. Bir muhabbet kuşunu çok genç yaşlarda, hatta bebekken elde ederseniz, evcilleştirilmesi çok daha kolaydır. Elle beslenen bebekler, kısa sürede sizinle arkadaş olurlar. Onlar, ebeveynleri tarafından yetiştirilenlerden daha fazla kucaklanılmaktan hoşlanırlar.
Muhabbet kuşlarının tek başlarına ya da çift olarak tutulması mümkün. Eğer gerçekten kuş evcilleştirmek istiyorsanız, yalnız bir kuş edinmeniz daha iyi olacaktır. Çift olan kuşların asla evcilleştirilemeyeceği anlamında söylemiyoruz bunu. Sadece çift olan kuşlarınızı evcilleştirmek için daha fazla
İki Muhabbet Kuşu yan yana olunca evcilleştirmek zor mudur?
Tek bir kuşa göre daha zordur. Bunun sebebi de, kuşlar çift iken, birbirleri ile ilişki halindedir ama yalnız bir kuş, sadece sizinle ilişkidedir. Onun bir arkadaşı olması gerektiğini hesaba katın ve bu siz olun. Eğer tercihiniz çift kuş edinmekse, fakat aynı zamanda da size arkadaşlık etmelerini istiyorsanız, işe yalnız bir kuş edinmekle başlayın. Aradan bir kaç ay geçip de sizinle ilişki kurduğunda, yanına ikinci bir kuş ekleyebilirsiniz. Ancak sadece evcilleştirmek amacıyla kuşu uzun süre tek tutmakla ona işkence etmiş olursunuz. Bu nedenle kuşun bir süre sonra evcilleşip evcilleşmeyeceği durumundan belli olur. Belli bir süre sonra evcilleşmiyorsa yanına bir eş almanız onu daha sakin kılacaktır. Ancak kuşunuz evcilleşmeye meyilli ve hatta evcilleşmis ise ona bir eş almanızda da mani bir hal yoktur. Çünkü kuşunuz birkere size alıştımı sizinle olan dostluğunu kesmeyecektir.
Muhabbet Kuşunu konuşturmak için neler yapılmalıdır?
Muhabbet kuşları konuşma yeteneğine sahiptirler. Bazı kuşlar, yeni kelimeleri ve deyimleri çabuk sökerken bazıları da asla tek kelime bile öğrenemeyebilir. Öncelikle yavru muhabbet kuşları 2-4 aylık iken konuşmaya eğitmeniz daha iyi sonuç verecektir. Belli bir ayı geçen kuşlar zor konuşur, hatta tek kelime bile öğretemeyebilirsiniz. Konuşma yeteneğine erkek muhabbetkuşlarının daha yatkın olduğu gözlenmiştir. Ancak dişi kuşlarda konuşur ama erkek kuşa göre kelime dağarcığı sınırlı kalır.
Muhabbet kuşlarının hayranlık uyandırıcı bir kelime dağarcığı olsa da, bunu anlamak zor olabilir. Çünkü kelimeleri yüksek bir hızda çıkarırlar. Erkek ve dişi kuşlar konuşmayı öğrenebilir, ama erkekler sözlük dağarcıklarına sık sık yeni kelimeler eklerler ve sözcükleri daha doğal çıkarmaya başlarlar.
Eğer konuşan bir muhabbet kuşuna sahip olmayı gerçekten çok istiyorsanız, en iyi seçim, küçük yaşta, elle besleyebileceğiniz bir yavru alın. Fakat bunun bir garantisi olmadığını unutmayın.
Kuşlar en iyi sabah vakitlerinde öğrenirler. Çünkü sabahları zihinleri yeni bilgiler öğrenmek için açık olur. Eğer kafesin üzeri örtülüyse sabahları bu örtüyü kaldırmadan kuşunuzla yaklaşık yarım saat boyunca konuşun. Aynı sözcükleri anlaşılır bir ses kullanarak tekrarlayın. Muhabbet kuşları k ve t gibi sert sessiz harfleri rahat söyleyebilirler. İçinde bu harfleri barındıran sözcükler seçmeniz daha kolay ve iyi sonuç almanızı sağlayacaktır.
Muhabbet kuşları konuşmayı nasıl algılıyor veya nasıl öğreniyorlar?*
Muhabbet kuşu bir papağan çeşididir. Bütün kuşlarda, soluk borusunun alt kısmında syrinks adı verilen ve ses çıkarmaya yarayan bir çift yapı bulunur. Fakat papağanlarda bu yapıdan sadece bir adet bulunur. Bu durum papağanlardaki yapının, insanlarda larinks adı verilen yapıya benzemesine sebep olur. Papağanların ön beyinlerinde ses öğrenimiyle ve ses çıkarmayı kontrol etmeyle ilgili bölgeler yer alır. Yapılan araştırmalar diğer kuş türlerinde rastlanılmayan bu bölgelerin insanlarda bulunan dille ve konuşmayla ilgli bölgelerle benzerlik gösterdiğini ortaya koymuştur. Fakat papağanların dili gerçek anlamda öğrenip öğrenemedikleri yani anlayarak konuşup konuşmadıkları tartışma konusu. Aslına bakılırsa yapılan araştırmalar gösteriyor ki, doğal ortamda yaşayan hayvan türlerinin hiçbiri bildiğimiz anlamda bir dile sahip değil. Genel kanı papağanların etkin koşullanma kurallarına göre hareket ettikleri, yani söyledikleri herhangi bir cümleyi, örneğin “kraker istiyorum” cümlesini, sadece bu cümleyi söylemenin sonucunda kendilerine kraker verildiği için söyledikleri. Bu şu demek oluyor: bizler için tamamen farklı bir anlama gelen, hatta anlamsız olan başka bir cümle hayvana öğretilebilir ve hayvan bu cümleyi ezbere söyleyerek kraker kazanabilir fakat cümlenin aslında ne anlama geldiğine ilişkin bir fikri olmaz. Bu konulardaki en önemli araştırmalar Irene Pepperberg’e ait. Irene Pepperberg’in çalışmalarını yürüttüğü gri Afrika papağanı Alex ise dünyaca ünlüdür.
* Kaynak: Bilim ve Teknik Dergisi
Evcilleştirmeye nereden başlanmalıdır?
Öncelikle yeni evine gelen muhabbet kuşunuzun birkaç gün yeni ortamına ve kafesine alışmasını beklemelisiniz.
Muhabbet kuşlarını evcilleştirmek kolaydır ve kısa sürede karşılığını alırsınız. İlk olarak evcilleştirme bir kişi tarafından yapılmalıdır. Bu kişi kuşla yalnız olmalı ve ani hareketlerden kaçınmalı, stres yapmasını önlemelidir. Eğitime kafes içinde başlanmalı, kafes içine sokulan el mümkün olduğunca yavaş hareket ettirilerek ona dokunmaya çalışılmalıdır. Ürkütmeden güvenini kazanmaya çalışmalısınız. Bu arada sakin, yumuşak ses tonuyla onunla konuşun. Bir süre sonra kendisine dokunmanıza izin verecektir. Bu şekilde onun güvenini kazanıp daha sonra işaret parmağınızla göğsüne dokunarak parmağınıza |
İlk aşamada kafesine ve size alışan kuşunuzu artık kafes dışına çıkarabilirsiniz. Bunu yapmadan önce bir takım önlemleri almalısınız ;
Kapıların, pencerelerin kapalı olmasına ve camların önünde tül yada perde olmasına dikkat etmelisiniz. Aksi taktirde açık kapı yada pencerelerden dışarı kaçabilir veya camları farketmeyerek çarpıp ölebilir. Ayrıca, odada kedi, köpek olmamalı, aspiratör varsa çalışır durumda olmamalı, ateş yada kızgın birşeyler olmamalı, yeterli derecede ışık olmalıdır.
Uygun ortam sağlandıktan sonra, elinizi yavaş hareketlerle kafese sokup işaret parmağınızın üzerine çıkmasını sağlayın. Bir süre tam bir güven sağlayana kadar onunla konuşup iletişim kurun. Daha sonra elinizi yavaşça kafesin dışarısına onunla birlikte çıkarın. İlk başta gönülsüz olacaktır. Dışarı çıkmak istemediğinden parmağınızdan atlayıp kafesin tellerine tutunacaktır. Birkaç defa denedikten sonra kafesin dışına çıkmaya ikna edebilirsiniz. Dışarı çıktığında uçarak etrafı tanımasına müsade edin. Uçarken üzerinize konmaya çalışacaktır. Onu korkutacak ani hareketlerden kaçınmalısınız.
Artık elinizde ve siz çok yavaşça elinizi yukarı doğru kaldırıyorsunuz. Zıplamaya kalkışırsa, ona yatışması için süre verin ve tekrar deneyin. Öğretmeniz gereken öncelikli terim ‘‘Yukarı’’ ve ‘‘Aşağı’’olacaktır. Aşağı-yukarı pratik eğitimini, kuşunuzu evcilleştirirken hiç değilse haftada bir kere kullanabilirsiniz.
Muhabbet kuşlarına acı vermeyi denemeyin. Eğer çimdiklemeye, ısırmaya devam ediyorsa hafifçe yüzüne üfürün. Bir kuşu elinizden düşürmemeniz gerekir. Hele de bir muhabbet kuşunu! Ona |